Türklerin ve Ermenilerin Ortak Yaşama Tecrübesi

• Ermeni Kaynaklarına Göre Türk Yönetim Anlayışı

  Prof. Dr. Mehmet Ersan

  XI. yüzyılın ilk yarısından itibaren Anadolu’ya gelerek bu coğrafyayı kendilerine yurt edinen Türklerin, bölgedeki Hıristiyanlara karşı acımasız ve hoşgörüsüz bir politika takip ettiklerine dönük Batı dünyasında, yaygın bir kanaat vardır. Bu yaklaşım, zaman zaman yalnızca kanaat olmaktan da öteye geçip ağır suçlamalara, Anadolu’daki Hıristiyanların Türkler tarafından zorbaca bir vahşete maruz bırakılarak atalarının yurtlarından sürüldüklerine dair…

• Osmanlı Toplumsal Düzeninde Ermeniler

  Prof. Dr. Feridun M. Emecen

  Gayrimüslim toplulukların Müslümanlarla iç içe yaşadıkları bir toplum yapısı, bugün bile bize oldukça yabancı gelebilir. Ama Anadolu’da bu birlikte yaşama beceresi, komşuluk, birbirinin hakkına riayet gibi yek diğerini hesaba katmayan vahşi bir benlik anlayışının uzağında bir sosyal mutabakat dahilinde şekillenmiş bulunuyordu. Genel hatları itibarıyla da dış mihraklı misyon faaliyetlerinin Osmanlı tebaası topluluklar üzerinde daha yoğun…

• Bizans’tan Günümüze Sivas Ermenileri

  Prof. Dr. Kemalettin Kuzucu

  Avrupa devletleri tarafından 1895 yılında Bâbıâlî’ye verilen muhtırada isimleri belirlenen ve “Vilayât-ı Sitte” olarak kavramlaştırılan altı Osmanlı vilayetinden birisi olan Sivas’ta Türk ve Ermeni topluluklarının birlikte yaşamalarının tarihi Bizans dönemine kadar uzanır. Ücretli asker olarak bu devletin ordusunda istihdam edilen Bulgar, Peçenek ve Uz gibi Hıristiyan Türkler ile Ermeniler, Kapadokya’nın en önemli merkezi Sivas’a yerleştirilmişlerdi….

• Osmanlı Döneminde İstanbul’da Ermeni İskanları

  Saro Dadyan

  325 ile 330 yılları arasında inşa olunan İstanbul, Doğu Roma İmparatorluğu’nun başkenti olması dolayısıyla her zaman Ermeniler için de önemli bir merkez oldu. 390‘lı yılların başında imparatordan icazet almak üzere İstanbul’a gelen devrin Ermeni Gatoğigosu, yani baş patriği Surp Sahag ve beraberindeki Surp Mesrob ile öğrencileri şehre geldiklerinde Agomidian Manastırı’nda ikamet ettiler. Başkentte teoloji ve…

• Osmanlı Toplumunda Türk-Ermeni İlişkileri: Maraş Örneği

  Doç. Dr. Nejla Günay

  Osmanlı tebaasının bir kısmını gayrimüslimler teşkil etmekteydi. İslâm hukukuna göre, İslam ülkesinde yaşayan gayrimüslimler “Zimmî” statüsünde olurlardı. Buna göre; gayrimüslimler din ve vicdan hürriyetinden yararlanırlar, din değiştirmeye zorlanamazlar ve kendi ibadethanelerini açarlar, can ve malları İslam devletinin güvencesi altına alınırdı. Bu korumaya karşılık gayrimüslimler cizye ve haraç vergisi vermek ve istisnalar dışında İslâm devletinin hükümlerine…

• Ermeniler’in XIX. Yüzyılda Yeni Bir Hayatın ve Edebiyatın Oluşum Sürecine Katkıları

  Doç. Dr. Ali Budak

  XIX. yüzyılda yaşanan hadiseler ile gelişmeler, Osmanlı İmparatorluğu’nun Batılılaşma-Modernleşme sürecinde, belirleyici olmuştur. Söz konusu süreçte sadece fen ve teknikte değil, kurumlar, kanunlar ve hatta âdetler konusunda âdeta yeni bir düzen ve sistem inşa edilmiştir. Bu değişim ve dönüşümde İmparatorluğu oluşturan kavimlerden biri olan Ermeniler oldukça etkili olmuşlar, bilhassa sosyal ve kültürel sahada öncülük sayılabilecek yeniliklere…

• İttihat ve Terakki Cemiyeti ve Ermeniler (1908-1914)

  Doç. Dr. Recep Karacakaya

  Ermeni meselesinde İttihat ve Terakki cemiyetinin iktidara gelmesiyle yeni gelişmeler olduğu, bu partinin söz konusu meseleye toplu ve kesin bir son vermek amacıyla tehcir uygulamasına giriştiği, üzerinde en çok durulan ve türlü spekülatif bilgi birikimine yol açan konuların başında gelir. Aslında II. Abdülhamit yönetimini devirebilmek için yurt dışındaki Genç Osmanlılar ile başta Taşnaklar olmak üzere…

• Anadolu’da Türk-Ermeni İlişkilerine Genel Bir Bakış (1919-1922)

  Doç. Dr. Recep Karacakaya

  1919-1922 yılları arasında Anadolu’daki Türk-Ermeni ilişkileri incelenirken önce Anadolu’da ki Türk ve Ermeni milletleri arasındaki münasebetlerin durumu ortaya konulacak, daha sonra ise Doğu ve Güney cephelerindeki mücadelelere değinilecektir. Anadolu Vilayetlerindeki Türk-Ermeni İlişkileri Mondros Mütarekesi’nin imzalanması üzerine Ermeniler, İngilizlerin de yardım ve kışkırtmalarıyla yeniden organize olmaya başlamışlardır. Sevk ve iskana tabi tutulan Ermenilerin de geri dönerek…

• Cumhuriyet Döneminde Türk Ermeni İlişkileri

  Yrd. Doç. Dr. Cafer Ulu

  Yaklaşık 1000 yıldır birlikte yaşayan Türkler ve Ermenilerin ilişkileri, tamamen isyan ihanet, tehcir ve düşmanlık üzerine kurulmamış hatta, bilinenin aksine Ermeniler, Greklerden kurtuldukları için Türkleri kurtarıcı olarak görmüşlerdir. Osmanlı Devleti’nde Ermeniler, “millet sistemi” çerçevesinde yönetilmişlerdir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla birlikte Türk Ermeni ilişkileri, farklı bir boyut kazanmıştır. Cumhuriyet, “ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütün” olarak “üniter”…

• Kafkasya’da Rus-Ermeni-Türk İlişkileri (1914-1918)

  Prof. Dr. Enis Şahin

  Cihan harbi sırasındaki Rus-Ermeni-Türk münasebetleri, tarihinin en yoğun dönemini yaşamıştır. Özellikle Türkiye’nin Kafkasya ve Şark Cephesi gelişmeleri, bu üç aktörün ilişkilerinin hikâyesidir. Türk idarî ve askerî makamlarına yönelik olarak bu savaş sırasındaki Ermeni faaliyetlerinde Rusların başlıca faktör olduğu gerçeği, birçok kaynakta atlanmış veya gözardı edilmiştir. Bilhassa Türk-Rus mücadelelerinde, Doğu vilayetlerindeki Ermeniler Rusların tebaasıymış gibi davranmışlardır…

• Ermenistan Cumhuriyeti ve Osmanlı İmparatorluğu ile İlişkileri

  Yrd. Doç. Dr. Yıldız Deveci Bozkuş

  Rusya’da Çarlık rejimini yıkan Ekim Devrimi’nin ardından kurulan Rus Hükümeti merkezde kontrolü ele aldıktan sonra, ülkenin çevre bölgelerinde de kontrol tesis etmeyi amaçlamıştır. Bu çerçevede Kafkasya’ya bu bölgenin üç toplumunu temsilen (Türk, Ermeni ve Gürcü) üç delegeden oluşan bir heyet göndermiştir. Bu arada Ekim Devrimi’nin yarattığı karmaşayı fırsat bilen bölge ulusları bağımsız devletler kurmak için…